homepage - zoeken - nieuw - toppers - inloggen - aanmelden



Tips en Info
Geschiedenis WapensOntsteking van het kruitLontslotRadslotVuursteenontstekingPercussieontstekingOude principesSlagmechaniekNaaldvuurPenvuurRandvuurCentraalvuurGeschiedenis munitieDe werking van een patroonDe kruitladingBekende namenBegrippenlijstWapenbeursenRestauratie-TipsProefbank-StempelsSerienummers wapensBibliotheekLaatste NieuwsVerenigingen

In ons land, waar sinds de 15e eeuw vuurwapens werden gemaakt, neemt de Maastrichtse vuurwapenproductie een bijzondere plaats in.Dit is vooral te danken aan de uiterst gunstige geografische en strategische ligging van deze van oorsprong Romeinse stad.Was de afzet van vuurwapens aanvankelijk betrekkelijk gering, deze nam al spoedig omvangrijker vormen aan.Het wapensmedengilde telde in de 16e eeuw reeds 14 leden, maar in de 17e eeuw groeide dit aantal explosief naar 118 leden.Met de vuurwapens die deze wapensmeden maakten, werd niet alleen aan de vraag voldaan op de binnenlandse markt, ook de buurlanden bestelden in groten getale vuurwapens bij de Maastrichtse ambachtslieden, immers Maastricht lag op een steenworp afstand van Luik en Aken, waar eveneens veel vuurwapens werden vervaardigd.Wanneer de aldaar gevestigde wapenmakers de vraag naar vuurwapens niet aankonden, of als de kwaliteit van vuurwapens er niet naar genoegen was, profiteerden de Maastrichtse vakgenoten hiervan mee.

De Maastrichtse wapensmeden specialiseerden zich vooral in de vervaardiging van militaire pistolen en geweren.Naast deze wapens werden ook veel luxe vuurwapens geproduceerd.De veelal notenhouten kolven van deze wapens werden vaak fraai gestoken en ingelegd met edele en onedele metalen, ivoor, been en parelmoer.Deze houten onderdelen werden echter niet vervaardigd door de wapensmeden zelf, maar door hout- en ivoorsnijders (beeldsnijders), die de
wapens het aanzien gaven van een kunstwerk.De metalen delen werden eveneens kunstig gegraveerd met mythologische en ornamentale voorstellingen en voorzien van inlegwerk, deze kunst verstonden de Maastrichtse wapensmeden ook opperbest.

De scholing tot wapensmid vond plaats onder het regime van het gildenwezen, meestal genoemd naar hun patroonheilige, in het geval van de wapensmeden St. Eloy, tot welk gilde overigens ook alle andere smeden behoorden.
Het leerlingstelsel kende drie niveaus: leerling, gezel en meester.
In de eerste fase van de opleiding ging een leerling in de leer bij één meester, in de volgende fase werd de leerling gezel en werkte dan onder toezicht van verschillende meesters.Om meester te kunnen worden, moest de gezel een meesterstuk maken, dat dan vervolgens door de gildenmeesters moest worden goedgekeurd.Was hij geslaagd, dan mocht hij zich voortaan meester noemen en kreeg dan op zijn beurt leerlingen en gezellen om op te leiden.

Ook kreeg hij het recht zijn eigen keurmerk op alle door hem vervaardigde wapens te plaatsen.De gilden stelden bijzonder strenge eisen aan het gebruik van gereedschap en materialen.Af en toe treft men naast het meesterkeur ook het stadskeur op een wapen aan.Het stadskeur van Maastricht is een afgeleide van het stads- en bisschopswapen, dat wordt gekenmerkt door een tweekoppige adelaar.
De dubbelkoppige adelaar komt van oudsher voor in het wapen van de keizers van het Heilige Roomse Rijk, te beginnen met Karel de Grote.

Deze dubbelkoppige adelaar komt derhalve in het wapen van meer steden in ons land voor, zoals bijvoorbeeld Groningen en Nijmegen.Naast de dubbelkoppige adelaar werd ook een vijfpuntige ster als keur gebruikt.Dit symbool was uitsluitend aan de stad Maastricht voorbehouden.Ook wordt meer dan eens een keur in de vorm van een gekroonde roos (egelantier) aangetroffen, dat eveneens op de stad Maastricht wijst

De Maastrichtse wapensmeden vormden door de eeuwen heen een hechte gemeenschap, er is sprake van bepaalde families,die wapensmeden voortbrachten en uiteindelijk leidde dit er toe,dat welhaast alle Maastrichtse wapensmeden familie van elkaar waren,dit veroorzaakt door wederzijdse huwelijksbanden.

Uit de historie komen dan ook enkele prominente Maastrichtse geslachten van wapensmeden naar voren, zoals: Jean Aerts, de familie Corbeau,de familie De la Haye, de familie Keunings, de familie Kitzen en de familie Krans.Van de familie De la Haye weten we dat er in de loop der jaren zes generaties geweermakers hebben bestaan in Maastricht.Dit is beschreven door Régis De la Haye; werkzaam als historicus en diaken in de Onze Lieve Vrouwekerk te Maastricht en ook woonachtig in Maastricht.

Uiteraard mogen in deze rij zeker niet de bekende 19e- eeuwse wapensmeden Pierre Stevens en Edouard de Beaumont ontbreken.Deze waren de producenten van de beroemde ´Snider´ en ´Beaumont´ geweren, waarmee ons leger in het midden en aan het einde van de 19e eeuw werd uitgerust.

Veel wapens uit Maastricht bevinden zich tegenwoordig in de grote en belangrijke collecties van binnen- en buitenlandse musea, w.o. in Duitsland, Oostenrijk, Zweden, het Metropolitan Museum of Art in New York, de Hermitage in St Petersburg en het Moscow Kremlin Armoury Museum.Sinds kort zijn ook het Nederlands Wapenmuseum te Delft en het Rijksmuseum te Amsterdam in het bezit van een grote collectie Maastrichtse wapens.Hierdoor zijn echter de Maastrichter wapens uit de 17e en de 18e eeuw uiterst schaars geworden.


 
 
© Antieke Wapens Developed by Mediafox